![[-]](https://gofteman.behsys.net/images/collapse.png "[-]")
04-01-2017, 07:51 PM
دبیان
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
دبیان
Debian-OpenLogo.svg
Debian-8-desktop-background.png
دبیان ۸ (جسی) با محیط رومیزی GNOME
شرکت / توسعه‌دهنده پروژه دبیان
خانواده شبه-یونیکس
وضعیت توسعه فعال
نوع منبع نرم‌افزار آزاد
تاریخ اولین انتشار ۱۶ اوت، ۱۹۹۳؛ ۲۳ سال پیش
آخرین نسخه پایدار ۸.۱ / ۶ ژوئن، ۲۰۱۵؛ ۱۸ ماه پیش
زبان(های) در دسترس بیش از ۷۳ زبان، از جمله فارسی
روش بروزرسانی APT
مدیر بسته Dpkg
پلاتفرم آی‌ای-۳۲، X86-64، پاورپی‌سی، اسپارک، آرم، میپس، اس۳۹۰
نوع هسته یکپارچه: لینوکس, kFreeBSD (ناپایدار: ریزهسته: گنو هرد)
فضای کاربری گنو
پروانه اجازه‌نامه‌های آزاد (به طور عمده جی‌پی‌ال). نرم‌افزارهای انحصاری در مخازن جدا نگهداری می‌شوند.
وب‌گاه رسمی debian.org
دبیان (به انگلیسی: Debian) یک توزیع لینوکس است که از نرم‌افزار آزاد عمدتاً تحت پروانه عمومی همگانی گنو تشکیل شده است.[۱]
دبیان یکی از قدیمی‌ترین و رایج‌ترین توزیع‌های لینوکس برای استفاده در رایانه شخصی و سرورها است.[۲][۳][۴][۵] دبیان بیشتر از هر توزیع دیگری به عنوان پایه برای توسعه یک توزیع لینوکس جدید استفاده شده است و وب‌گاه دیستروواچ بیان می‌کند که تا سال ۲۰۱۴ میلادی ۱۳۸ توزیع بر پایهٔ دبیان تولید شده‌اند و فعال می‌باشند.[۶][۷] هیچ‌کدام از انشعاب‌های دبیان به صورت رسمی وابسته به پروژه دبیان نمی‌باشند.
پروژهٔ دبیان خود را موظف می‌داند که علاوه بر انتشار به‌روزرسانی‌های امنیتی، اطلاعات دقیقی در رابطه با مشکلات امنیتی سیستم‌عامل منتشر کند.
دبیان از اساس برای استفاده بر روی سرور گسترش یافته است که البته برای استفاده در رایانه شخصی هم مناسب است.
محتویات [نهفتن]
۱ اهداف
۲ ویژگی‌ها
۲.۱ مدیریت بسته‌ها
۲.۲ مخازن
۳ چرخه حیات انتشارها
۳.۱ فازهای پشتیبانی
۴ تاریخچه
۴.۱ ۱۹۹۳-۱۹۹۸
۴.۲ رهبران پروژه
۵ پشتیبانی سخت‌افزار
۵.۱ نیازمندی‌های سخت‌افزار
۶ مشتقات
۷ گالری
۸ صفحات مرتبط
۹ منابع
۱۰ پیوندهای بیرونی
اهداف[ویرایش]
پروژه دبیان بر پایه رهنمودهای نرم‌افزار آزاد دبیان هدایت می‌شود که به صورت روشن بیان می‌کند که هدف این پروژه گسترش یک سیستم‌عامل آزاد است و از مفاد بنیادین آن رهنمودها این است که تمام نرم‌افزارهای منتشره باید تحت یک پروانه نرم‌افزار آزاد باشند.[۸]
ویژگی‌ها[ویرایش]
مدیریت بسته‌ها[ویرایش]
نوشتار اصلی: dpkg
Dpkg برنامه بنیادین برای مدیریت بسته‌های deb در دبیان می‌باشد. APT از این برنامه برای نصب دیگر برنامه‌ها استفاده می‌کند.
APT یک برنامه پیشرفته برای رسیدگی به بسته‌های دبیان است که دربرگیرنده چند برنامه می‌باشد: apt-get, apt-cache, apt-cdrom...
برتری استفاده از APT: آسانی و رسیدگی اتوماتیک به نیازمندی‌های بسته‌ها و نصب بسته‌ها از مخازن برخط است.
مخازن[ویرایش]
دبیان بیش از ۴۹ هزار بسته قابل نصب، بیش از هر توزیع لینوکس، در مخازن خود دارد که با تغییر مستقیم فایل /etc/apt/sources.list و یا تغییر تنظیمات رابط APT می‌توان هر مخزنی را اضافه کرد.[۹]
چرخه حیات انتشارها[ویرایش]
(اصلی: جدول چرخه حیات انتشارها)
فازهای پشتیبانی[ویرایش]
زمانیکه یک نسخه پایدار عمده منتشر می‌شود، معمولا هر دوسال یک مرتبه، تیم امنیتی دبیان نسخه پایدار قبلی را که حالا پایدار قدیمی (oldstable) نامیده می‌شود را تنها برای یک سال پشتیبانی خواهد کرد.[۱۰] نسخه پایدار جاری (stable) نیز درکنار نسخه پایدار قدیمی (oldstable) پشتیبانی می‌شود.
تاریخچه[ویرایش]
نوشتار اصلی: تاریخچه انتشارهای دبیان
(en)
۱۹۹۳-۱۹۹۸[ویرایش]
دبیان نخستین بار در تاریخ ۱۶ آگوست ۱۹۹۳ بدست ایان مورداک آشکار شد،[۱۱] کسی که در ابتدا نام این سیستم را «انتشار لینوکس دبیان» نامید.[۱۲] نام دبیان ترکیبی از نام نامزدش، دبرا لین و نام خودش بود.[۱۳] قبل از انتشار دبیان، لینوکس SLS اولین توزیع لینوکس کامپایل‌شده از بسته‌های نرم‌افزاری مختلف بوده‌است، و یکی از پایه‌های محبوب دیگر توزیع‌ها در سال ۱۹۹۳-۱۹۹۴ بود.[۱۴][۱۴] باگ‌ها و نگهداری ضعیف از SLS[۱۵] مورداک را برآن داشت که توزیع جدیدی منتشر کند.
در سال ۱۹۹۳ مورداک «بیانیه دبیان» را منتشر کرد،[۱۶] طرح کلی خودش را برای سیستم‌عاملی جدید معرفی کرد. در آن او اشاره به ساخت یک توزیع لینوکس می‌کند که به‌صورت متن باز و آزاد نگهداری و توسعه داده شود، همانند لینوکس و گنو.
پروژه دبیان در ابتدا به آرامی گسترش پیدا می‌کرد و اولین نسخه‌های ۰٫۹x در سال‌های ۱۹۹۴ و ۱۹۹۵ منتشر شدند. در این مدت این پروژه توسط پروژه گنو از بنیاد نرم‌افزار آزاد مورد حمایت (اسپانسر) قرار گرفت.[۱۷] اولین پورت به معماری‌های به غیر از اینتل ۸۰۳۸۶ در سال ۱۹۹۵ آغاز گردید، و اولین نسخهٔ ۱.x دبیان در سال ۱۹۹۶ منتشر شد.
در سال ۱۹۹۶، بروس پرنز به عنوان رهبر پروژه جایگزین ایان مورداک شد.
رهبران پروژه[ویرایش]
رهبر پروژه دبیان (DPL) یک شخص مطرح در پروژه است که راه کنونی پروژه را تعیین می‌کند.[۱۸] پروژه تا به حال رهبران زیر را داشته‌است:[۱۹]
ایان مورداک (آگوست ۱۹۹۳ – مارس ۱۹۹۶), بنیان‌گذار پروژه دبیان
بروس پرنز (آوریل ۱۹۹۶ – دسامبر ۱۹۹۷)
Ian Jackson (ژانویه ۱۹۹۸ – دسامبر ۱۹۹۸)
Wichert Akkerman (ژانویه ۱۹۹۹ – مارس ۲۰۰۱)
Ben Collins (آوریل ۲۰۰۱ – آوریل ۲۰۰۲)
Bdale Garbee (آوریل ۲۰۰۲ – آوریل ۲۰۰۳)
Martin Michlmayr (مارس ۲۰۰۳ – مارس ۲۰۰۵)
Branden Robinson (آوریل ۲۰۰۵ – آوریل ۲۰۰۶)
Anthony Towns (آوریل ۲۰۰۶ – آوریل ۲۰۰۷)
Sam Hocevar (آوریل ۲۰۰۷ – آوریل ۲۰۰۸)
استیو مک‌اینتایر (آوریل ۲۰۰۸ – آوریل ۲۰۱۰)
استفانو زاکیرولی (آوریل ۲۰۱۰ – آوریل ۲۰۱۳)
لوکاس ناسباوم (آوریل ۲۰۱۳ - هم‌اکنون)
پشتیبانی سخت‌افزار[ویرایش]
نیازمندی‌های سخت‌افزار[ویرایش]
دبیان تقریباً بر روی تمامی پردازنده‌ها از جمله مدل‌های قدیمی اجرا می‌شود و تقریباً از تمامی سخت‌افزارهای رایج پشتیبانی می‌کند.[۲۰] در حالت پایه، دبیان به منابع سخت‌افزاری بیش از آنچه هسته لینوکس و برنامه‌های اساسی گنو (مانند bash,coreutils و ...) به آن‌ها نیاز دارد، نیازمند نیست. از آن جمله نیازمندی به مقدار حافظه رم ۲۰ مگابایت برای پردازنده s390(رایانه ibm system z) یا ۴۸ مگابایت برای پردازنده‌های خانواده x86 یا نیازمندی به ۱ گیگابایت فضای دیسک سخت خالی در حالت پایه می‌باشد. همچنین دبیان تمامی ویژگی‌های هسته لینوکس مانند چند پردازندگی، ارتباط با شبکه‌های بی‌سیم و ... پشتیبانی می‌کند.
مشتقات[ویرایش]
نوشتار اصلی: فهرست توزیع‌های لینوکس § بر پایه دبیان گنو/لینوکس
درخت خانواده دبیان
انشعاب از شاخه توزیع
پایدار مپیس (SimplyMEPIS), کانوتیکس, کرانچ‌بنگ لینوکس, Floppix
آزمایشی اوبونتو (long term release),[۲۱] مپیس (antiX), پارسیکس, لینوکس مینت (Debian edition)
غیرپایدار اوبونتو, aptosid (former sidux), Semplice Linux
ناشناخته دم اسمال لینوکس, Xandros, کنوپیکس, لینوکس بکترک, لینسپایر, LinEx, Vyatta, others[۲۲]
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
دبیان
Debian-OpenLogo.svg
Debian-8-desktop-background.png
دبیان ۸ (جسی) با محیط رومیزی GNOME
شرکت / توسعه‌دهنده پروژه دبیان
خانواده شبه-یونیکس
وضعیت توسعه فعال
نوع منبع نرم‌افزار آزاد
تاریخ اولین انتشار ۱۶ اوت، ۱۹۹۳؛ ۲۳ سال پیش
آخرین نسخه پایدار ۸.۱ / ۶ ژوئن، ۲۰۱۵؛ ۱۸ ماه پیش
زبان(های) در دسترس بیش از ۷۳ زبان، از جمله فارسی
روش بروزرسانی APT
مدیر بسته Dpkg
پلاتفرم آی‌ای-۳۲، X86-64، پاورپی‌سی، اسپارک، آرم، میپس، اس۳۹۰
نوع هسته یکپارچه: لینوکس, kFreeBSD (ناپایدار: ریزهسته: گنو هرد)
فضای کاربری گنو
پروانه اجازه‌نامه‌های آزاد (به طور عمده جی‌پی‌ال). نرم‌افزارهای انحصاری در مخازن جدا نگهداری می‌شوند.
وب‌گاه رسمی debian.org
دبیان (به انگلیسی: Debian) یک توزیع لینوکس است که از نرم‌افزار آزاد عمدتاً تحت پروانه عمومی همگانی گنو تشکیل شده است.[۱]
دبیان یکی از قدیمی‌ترین و رایج‌ترین توزیع‌های لینوکس برای استفاده در رایانه شخصی و سرورها است.[۲][۳][۴][۵] دبیان بیشتر از هر توزیع دیگری به عنوان پایه برای توسعه یک توزیع لینوکس جدید استفاده شده است و وب‌گاه دیستروواچ بیان می‌کند که تا سال ۲۰۱۴ میلادی ۱۳۸ توزیع بر پایهٔ دبیان تولید شده‌اند و فعال می‌باشند.[۶][۷] هیچ‌کدام از انشعاب‌های دبیان به صورت رسمی وابسته به پروژه دبیان نمی‌باشند.
پروژهٔ دبیان خود را موظف می‌داند که علاوه بر انتشار به‌روزرسانی‌های امنیتی، اطلاعات دقیقی در رابطه با مشکلات امنیتی سیستم‌عامل منتشر کند.
دبیان از اساس برای استفاده بر روی سرور گسترش یافته است که البته برای استفاده در رایانه شخصی هم مناسب است.
محتویات [نهفتن]
۱ اهداف
۲ ویژگی‌ها
۲.۱ مدیریت بسته‌ها
۲.۲ مخازن
۳ چرخه حیات انتشارها
۳.۱ فازهای پشتیبانی
۴ تاریخچه
۴.۱ ۱۹۹۳-۱۹۹۸
۴.۲ رهبران پروژه
۵ پشتیبانی سخت‌افزار
۵.۱ نیازمندی‌های سخت‌افزار
۶ مشتقات
۷ گالری
۸ صفحات مرتبط
۹ منابع
۱۰ پیوندهای بیرونی
اهداف[ویرایش]
پروژه دبیان بر پایه رهنمودهای نرم‌افزار آزاد دبیان هدایت می‌شود که به صورت روشن بیان می‌کند که هدف این پروژه گسترش یک سیستم‌عامل آزاد است و از مفاد بنیادین آن رهنمودها این است که تمام نرم‌افزارهای منتشره باید تحت یک پروانه نرم‌افزار آزاد باشند.[۸]
ویژگی‌ها[ویرایش]
مدیریت بسته‌ها[ویرایش]
نوشتار اصلی: dpkg
Dpkg برنامه بنیادین برای مدیریت بسته‌های deb در دبیان می‌باشد. APT از این برنامه برای نصب دیگر برنامه‌ها استفاده می‌کند.
APT یک برنامه پیشرفته برای رسیدگی به بسته‌های دبیان است که دربرگیرنده چند برنامه می‌باشد: apt-get, apt-cache, apt-cdrom...
برتری استفاده از APT: آسانی و رسیدگی اتوماتیک به نیازمندی‌های بسته‌ها و نصب بسته‌ها از مخازن برخط است.
مخازن[ویرایش]
دبیان بیش از ۴۹ هزار بسته قابل نصب، بیش از هر توزیع لینوکس، در مخازن خود دارد که با تغییر مستقیم فایل /etc/apt/sources.list و یا تغییر تنظیمات رابط APT می‌توان هر مخزنی را اضافه کرد.[۹]
چرخه حیات انتشارها[ویرایش]
(اصلی: جدول چرخه حیات انتشارها)
فازهای پشتیبانی[ویرایش]
زمانیکه یک نسخه پایدار عمده منتشر می‌شود، معمولا هر دوسال یک مرتبه، تیم امنیتی دبیان نسخه پایدار قبلی را که حالا پایدار قدیمی (oldstable) نامیده می‌شود را تنها برای یک سال پشتیبانی خواهد کرد.[۱۰] نسخه پایدار جاری (stable) نیز درکنار نسخه پایدار قدیمی (oldstable) پشتیبانی می‌شود.
تاریخچه[ویرایش]
نوشتار اصلی: تاریخچه انتشارهای دبیان
(en)
۱۹۹۳-۱۹۹۸[ویرایش]
دبیان نخستین بار در تاریخ ۱۶ آگوست ۱۹۹۳ بدست ایان مورداک آشکار شد،[۱۱] کسی که در ابتدا نام این سیستم را «انتشار لینوکس دبیان» نامید.[۱۲] نام دبیان ترکیبی از نام نامزدش، دبرا لین و نام خودش بود.[۱۳] قبل از انتشار دبیان، لینوکس SLS اولین توزیع لینوکس کامپایل‌شده از بسته‌های نرم‌افزاری مختلف بوده‌است، و یکی از پایه‌های محبوب دیگر توزیع‌ها در سال ۱۹۹۳-۱۹۹۴ بود.[۱۴][۱۴] باگ‌ها و نگهداری ضعیف از SLS[۱۵] مورداک را برآن داشت که توزیع جدیدی منتشر کند.
در سال ۱۹۹۳ مورداک «بیانیه دبیان» را منتشر کرد،[۱۶] طرح کلی خودش را برای سیستم‌عاملی جدید معرفی کرد. در آن او اشاره به ساخت یک توزیع لینوکس می‌کند که به‌صورت متن باز و آزاد نگهداری و توسعه داده شود، همانند لینوکس و گنو.
پروژه دبیان در ابتدا به آرامی گسترش پیدا می‌کرد و اولین نسخه‌های ۰٫۹x در سال‌های ۱۹۹۴ و ۱۹۹۵ منتشر شدند. در این مدت این پروژه توسط پروژه گنو از بنیاد نرم‌افزار آزاد مورد حمایت (اسپانسر) قرار گرفت.[۱۷] اولین پورت به معماری‌های به غیر از اینتل ۸۰۳۸۶ در سال ۱۹۹۵ آغاز گردید، و اولین نسخهٔ ۱.x دبیان در سال ۱۹۹۶ منتشر شد.
در سال ۱۹۹۶، بروس پرنز به عنوان رهبر پروژه جایگزین ایان مورداک شد.
رهبران پروژه[ویرایش]
رهبر پروژه دبیان (DPL) یک شخص مطرح در پروژه است که راه کنونی پروژه را تعیین می‌کند.[۱۸] پروژه تا به حال رهبران زیر را داشته‌است:[۱۹]
ایان مورداک (آگوست ۱۹۹۳ – مارس ۱۹۹۶), بنیان‌گذار پروژه دبیان
بروس پرنز (آوریل ۱۹۹۶ – دسامبر ۱۹۹۷)
Ian Jackson (ژانویه ۱۹۹۸ – دسامبر ۱۹۹۸)
Wichert Akkerman (ژانویه ۱۹۹۹ – مارس ۲۰۰۱)
Ben Collins (آوریل ۲۰۰۱ – آوریل ۲۰۰۲)
Bdale Garbee (آوریل ۲۰۰۲ – آوریل ۲۰۰۳)
Martin Michlmayr (مارس ۲۰۰۳ – مارس ۲۰۰۵)
Branden Robinson (آوریل ۲۰۰۵ – آوریل ۲۰۰۶)
Anthony Towns (آوریل ۲۰۰۶ – آوریل ۲۰۰۷)
Sam Hocevar (آوریل ۲۰۰۷ – آوریل ۲۰۰۸)
استیو مک‌اینتایر (آوریل ۲۰۰۸ – آوریل ۲۰۱۰)
استفانو زاکیرولی (آوریل ۲۰۱۰ – آوریل ۲۰۱۳)
لوکاس ناسباوم (آوریل ۲۰۱۳ - هم‌اکنون)
پشتیبانی سخت‌افزار[ویرایش]
نیازمندی‌های سخت‌افزار[ویرایش]
دبیان تقریباً بر روی تمامی پردازنده‌ها از جمله مدل‌های قدیمی اجرا می‌شود و تقریباً از تمامی سخت‌افزارهای رایج پشتیبانی می‌کند.[۲۰] در حالت پایه، دبیان به منابع سخت‌افزاری بیش از آنچه هسته لینوکس و برنامه‌های اساسی گنو (مانند bash,coreutils و ...) به آن‌ها نیاز دارد، نیازمند نیست. از آن جمله نیازمندی به مقدار حافظه رم ۲۰ مگابایت برای پردازنده s390(رایانه ibm system z) یا ۴۸ مگابایت برای پردازنده‌های خانواده x86 یا نیازمندی به ۱ گیگابایت فضای دیسک سخت خالی در حالت پایه می‌باشد. همچنین دبیان تمامی ویژگی‌های هسته لینوکس مانند چند پردازندگی، ارتباط با شبکه‌های بی‌سیم و ... پشتیبانی می‌کند.
مشتقات[ویرایش]
نوشتار اصلی: فهرست توزیع‌های لینوکس § بر پایه دبیان گنو/لینوکس
درخت خانواده دبیان
انشعاب از شاخه توزیع
پایدار مپیس (SimplyMEPIS), کانوتیکس, کرانچ‌بنگ لینوکس, Floppix
آزمایشی اوبونتو (long term release),[۲۱] مپیس (antiX), پارسیکس, لینوکس مینت (Debian edition)
غیرپایدار اوبونتو, aptosid (former sidux), Semplice Linux
ناشناخته دم اسمال لینوکس, Xandros, کنوپیکس, لینوکس بکترک, لینسپایر, LinEx, Vyatta, others[۲۲]
Congratulations to